LUALHATI BAUTISTA
Si Lualhati Torres Bautista ay isa sa pinakabantog na babaeng nobelista sa kasaysayan ng kontemporaryong panitikan ng Pilipinas. Kabilang sa mga nobela niya ang Dekada '70, Bata, Bata, Pa'no Ka Ginawa?, at Gapô.
Mga gawain
Bilang karagdagan sa pagiging isang nobelista, si Lualhati Bautista ay isa ring manunulat ng mga maiikling kuwento, at maging sa larangan ng pelikula at telebisyon. Ang pinakaunang akdang-pampelikulang isinulat niya ay ang Sakada (mga magsasaka ng tubo), isang kuwentong naisatitik ni Bautista noong 1972 na naglantad ng katayuan at pamumuhay ng mga mahihirap ng Pilipino. Nakatanggap ng pagkilala at parangal na Gantimpalang Don Carlos Palanca para sa Panitikan ng Pilipinas, maging mula sa Surian ng Wikang Pambansa noong 1987. Ilan sa mga ginantimpalaang sulating-pampelikula niya ang Bulaklak sa City Jail (1984), Kung Mahawi Man ang Ulap (1984), Sex Object (1985). Para sa pagsusulat para sa pelikula, nakatanggap siya ng pagkilala mula sa Metro Manila Film Festival (best story-best screenplay), Film Academy Awards (best story-best screenplay), Star Awards (finalist para sa best screenplay), FAMAS (finalist para sa best screenplay), at mga gantimapalang URIAN. Dalawa sa kaniyang mga maiikling kuwento ay nagwagi rin mga gantimpalang Carlos Palanca para sa Panitikan: ang Tatlong Kuwento ng Buhay ni Juan Candelabra, unang gantimpala, 1982, at Buwan, Buwan, Hulugan mo Ako ng Sundang, pangatlong gantimpala, 1983. Sumulat rin si Bautista ng mga dramang pang-telebisyon: ang Daga sa Timba ng Tubig (1975) at Isang Kabanata sa Libro ng Buhay ni Leilani Cruzaldo (1987). Nanalo ang huling akda ng pinakamagaling na kuwentong pandrama para sa telebisyon mula sa Catholic Mass Media Awards.
Pinarangalan si Bautista ng Ateneo Library of Women’s Writings (Aklatan ng mga Sulatin ng mga Kababaihan ng Ateneo) noong Marso 10, 2004 habang idinaraos ang ika-8 Taunang Panayam sa Panitikang Isinulat ng mga Kababaihan sa Katutubong Wika.
Pagsasalinwika
Ang mga sipi mula sa mga nobela ni Lualhati Bautista ay napabilang sa antolohiyang Tulikärpänen, isang aklat ng mga maiikling kuwento na isinulat ng mga kababaihang Pilipino na inilimbag sa Finland ng The Finnish-Philippine Society (Ang Samahang Pinlandes-Pilipino, o FPS), isang hindi-pampahalaang organisasyon na itinatag noong 1988. Pinatnugutan at isinalin ni Riitta Vartti, at iba pa, ang Tulikärpänen. Sa Firefly: Writings by Various Authors (Alitaptap: Mga Sulatin ng Iba't Ibang May-akda), ang bersiyong Ingles ng kalipunang Pinlandes, ang sipi mula sa nobelang Pilipinong Gapô (daglat ng Olongapo) ay pinamagatang The Night in Olongapo (Ang Gabi sa Olongapo) samantalang ang sipi mula sa Bata, Bata, Pa'no Ka Ginawa? ay pinamagatan namang Children's Party (Handaang Pambata).
Ang buong salinwika ng mga pinakamahahalagang akda ni Bautista ay maaaring makabuwag sa hadlang sa palimbagang pansandaigdigan, bagaman may mga nagsasabi na ang dahilan kung bakit walang nasasagawang pagsasalinwika ay ang paggamit ni Bautista ng payak ngunit makabuluhang wika para maisalarawan ang ang mga masasalimuot na katayuang panlipunan at pangkaluluwa sa Pilipinas, isang katangian palagiang ipinagsasawalang-bahala ng mga samahang pampanitikan.
Mga akda
Mga nobela
* Gapô (o Gapô: At Isang Puting Pilipino, sa Mundo ng mga Amerikanong Kulay Brown) (1980)
* Dekada '70: Ang Orihinal at Kumpletong Edisyon (1983)
* Bata, Bata...Pa'no Ka Ginawa? (1984)
* Desisyon
* Ang Kabilang Panig ng Bakod
* Hugot sa Sinapupunan
* Ang Paghuhukom
* Desaparesidos
Kalipunan ng mga maiikling katha
* Buwan, Buwan, Hulugan Mo Ako ng Sundang: Dalawang Dekada ng Maiikling Kuwento
Mga sulating pampelikula
* Bata, Bata...Pa'no Ka Ginawa?: The Screenplay (1998)
* Bulaklak sa City Jail
Mga talasanggunian
Si Lualhati Torres Bautista ay isa sa pinakabantog na babaeng nobelista sa kasaysayan ng kontemporaryong panitikan ng Pilipinas. Kabilang sa mga nobela niya ang Dekada '70, Bata, Bata, Pa'no Ka Ginawa?, at Gapô.
Mga gawain
Bilang karagdagan sa pagiging isang nobelista, si Lualhati Bautista ay isa ring manunulat ng mga maiikling kuwento, at maging sa larangan ng pelikula at telebisyon. Ang pinakaunang akdang-pampelikulang isinulat niya ay ang Sakada (mga magsasaka ng tubo), isang kuwentong naisatitik ni Bautista noong 1972 na naglantad ng katayuan at pamumuhay ng mga mahihirap ng Pilipino. Nakatanggap ng pagkilala at parangal na Gantimpalang Don Carlos Palanca para sa Panitikan ng Pilipinas, maging mula sa Surian ng Wikang Pambansa noong 1987. Ilan sa mga ginantimpalaang sulating-pampelikula niya ang Bulaklak sa City Jail (1984), Kung Mahawi Man ang Ulap (1984), Sex Object (1985). Para sa pagsusulat para sa pelikula, nakatanggap siya ng pagkilala mula sa Metro Manila Film Festival (best story-best screenplay), Film Academy Awards (best story-best screenplay), Star Awards (finalist para sa best screenplay), FAMAS (finalist para sa best screenplay), at mga gantimapalang URIAN. Dalawa sa kaniyang mga maiikling kuwento ay nagwagi rin mga gantimpalang Carlos Palanca para sa Panitikan: ang Tatlong Kuwento ng Buhay ni Juan Candelabra, unang gantimpala, 1982, at Buwan, Buwan, Hulugan mo Ako ng Sundang, pangatlong gantimpala, 1983. Sumulat rin si Bautista ng mga dramang pang-telebisyon: ang Daga sa Timba ng Tubig (1975) at Isang Kabanata sa Libro ng Buhay ni Leilani Cruzaldo (1987). Nanalo ang huling akda ng pinakamagaling na kuwentong pandrama para sa telebisyon mula sa Catholic Mass Media Awards.
Pinarangalan si Bautista ng Ateneo Library of Women’s Writings (Aklatan ng mga Sulatin ng mga Kababaihan ng Ateneo) noong Marso 10, 2004 habang idinaraos ang ika-8 Taunang Panayam sa Panitikang Isinulat ng mga Kababaihan sa Katutubong Wika.
Pagsasalinwika
Ang mga sipi mula sa mga nobela ni Lualhati Bautista ay napabilang sa antolohiyang Tulikärpänen, isang aklat ng mga maiikling kuwento na isinulat ng mga kababaihang Pilipino na inilimbag sa Finland ng The Finnish-Philippine Society (Ang Samahang Pinlandes-Pilipino, o FPS), isang hindi-pampahalaang organisasyon na itinatag noong 1988. Pinatnugutan at isinalin ni Riitta Vartti, at iba pa, ang Tulikärpänen. Sa Firefly: Writings by Various Authors (Alitaptap: Mga Sulatin ng Iba't Ibang May-akda), ang bersiyong Ingles ng kalipunang Pinlandes, ang sipi mula sa nobelang Pilipinong Gapô (daglat ng Olongapo) ay pinamagatang The Night in Olongapo (Ang Gabi sa Olongapo) samantalang ang sipi mula sa Bata, Bata, Pa'no Ka Ginawa? ay pinamagatan namang Children's Party (Handaang Pambata).
Ang buong salinwika ng mga pinakamahahalagang akda ni Bautista ay maaaring makabuwag sa hadlang sa palimbagang pansandaigdigan, bagaman may mga nagsasabi na ang dahilan kung bakit walang nasasagawang pagsasalinwika ay ang paggamit ni Bautista ng payak ngunit makabuluhang wika para maisalarawan ang ang mga masasalimuot na katayuang panlipunan at pangkaluluwa sa Pilipinas, isang katangian palagiang ipinagsasawalang-bahala ng mga samahang pampanitikan.
Mga akda
Mga nobela
* Gapô (o Gapô: At Isang Puting Pilipino, sa Mundo ng mga Amerikanong Kulay Brown) (1980)
* Dekada '70: Ang Orihinal at Kumpletong Edisyon (1983)
* Bata, Bata...Pa'no Ka Ginawa? (1984)
* Desisyon
* Ang Kabilang Panig ng Bakod
* Hugot sa Sinapupunan
* Ang Paghuhukom
* Desaparesidos
Kalipunan ng mga maiikling katha
* Buwan, Buwan, Hulugan Mo Ako ng Sundang: Dalawang Dekada ng Maiikling Kuwento
Mga sulating pampelikula
* Bata, Bata...Pa'no Ka Ginawa?: The Screenplay (1998)
* Bulaklak sa City Jail
Mga talasanggunian
- Lualhati Bautista, Ateneo Library of Women's Writings, kinuha noong: Mayo 27, 2007
- 2.0 2.1 Firefly: Writings by Various Authors (Salinwika ng mga katha ni Lualhati Bautista sa wikang Pinlandes at Ingles), pinatnugutan at isinalinwika ni Riitta Vartti, at iba pa, Our Own Voice (Ang sarili nating tinig) Hunyo 2001 (OOV Bookshelf 2001), kinuha noong: Mayo 27, 2007
- Bata, Bata Pa'no Ka Ginawa? (Lea's Story/Kuwento ni Lea): Pahina ng Pamagat mula sa Geocities.com, kinuha noong: Mayo 27, 2007
- Buod ng Bata, Bata Pa'no Ka Ginawa? (Lea's Story/Kuwento ni Lea), buod ng bawat kabanata, nasa wikang Ingles, mula sa Geocities.com, kinuha noong: Mayo 27, 2007
- "Dekada ’70: A Book Review" (Dekada '70: Isang Pagsusuri ng Aklat), The EDSA Revolution Website, ThinkQuest.org, kinuha noong: Mayo 27, 2007
http://tl.wikipedia.org/wiki/Lualhati_Bautista
English: http://en.wikipilipinas.org/index.php?title=Lualhati_Bautista
No comments:
Post a Comment